Uwaga – to jest tylko zalążek artykułu. Wkrótce będzie więcej.
W XIX wieku obce mocarstwa zaczęły budować w Chinach linie kolejowe – Brytyjczycy, Rosjanie, Niemcy, Francuzi, Amerykanie i Belgowie. Kolej wgryzała się w głąb kraju, a wraz z nią rozszerzały się obce strefy wpływów. Słabe państwo chińskie nie miało siły protestować. Kolej umożliwiała Europejczykom eksploatację kraju i ułatwiała najazdy obcych wojsk – marginalizując naturalne bariery obronne – łańcuchy górskie, rzeki i pustynie.
Rosyjska kolej transsyberyjska przecięła terytorium Chin, skracając drogę z Moskwy do Władywostoku o 340 mil. Wydawało się, że przebiega gdzieś przez nieistotne rubieże kraju, ale szybko nabrała ogromnego znaczenia strategicznego. Koleją natychmiast przyjechały rosyjskie wojska – oficjalnie nazywane „strażą kolejową”. Ustanowiły własne prawo i władzę sądowniczą – i szybko przejęły kontrolę nad częścią terytorium Chin.
We wszystkich strefach wpływów kolej umożliwiła import tanich towarów, co doprowadziło do ruiny tradycyjne rzemiosło i przemysł rodzinny. Chłopi tracili ziemię, a konfucjańscy przywódcy skarżyli się na upadek tradycyjnej kultury.
W końcu niezadowolenie społeczne przybrało taki rozmiar, że doprowadziło w 1911 r. do obalenia dynastii Qing i upadku chińskiego cesarstwa.
Archiwum
Ten artykuł został napisany jakieś 10 lat temu. Obecnie czeka na przegląd i aktualizację.
Ale strona żyje na nowo. Jest dużo nowych, lepszych artykułów. Zapraszam Cię do skorzystania z wyszukiwarki powyżej oraz spisu tematów. Oczywiście są też całkiem nowe filmy na YouTube.
